หมวดหนังสือ

บทที่ 1 แนะนำ Microsoft .NET และ .NET Framework

Microsoft .NET คืออะไร .NET Framework มาจากไหน มีจุดอ่อนจุดแข็งอย่างไร เราจะไขคำตอบให้ท่านผู้อ่านทราบอย่างทะลุปรุโปร่งก่อนในบทแรกนี้ เพราะเป็นสิ่งที่มีบทบาทเกี่ยวพันกับ ภาษา C# อย่างแยกกันไม่ออก ตั้งแต่ระดับพื้นฐานเลยทีเดียว

• แพลตฟอร์ม...จากอดีตถึงปัจจุบัน
• ยุคแรก เริ่มจากแพลตฟอร์มระบบ DOS
• ยุคที่สอง กำเนิดแพลตฟอร์มระบบ Windows
• ยุคที่สาม เข้าสู่โลกอินเทอร์เน็ต
• ยุคที่สี่ โลกอินเทอร์เน็ตหลอมรวมทุกสิ่งทุกอย่าง
• หมัดเด็ดของแพลตฟอร์ม .NET อยู่ตรงไหน ??
• สร้างรูปแบบการพัฒนาโปรแกรมแบบใหม่
• รองรับการพัฒนาอย่างครบวงจร
• สร้างคอนเซปต์ที่เรียกว่า distributed system อันสมบูรณ์แบบ
• มาตรฐานข้อมูลที่ตรงกัน
• แล้วไม่มีจุดอ่อนบ้างเหรอ ??
• หัวใจหลักของ Microsoft .NET คือ .NET Framework
• .NET Framework 1.0
• .NET Framework 1.1
• .NET Framework 2.0
• .NET Framework 3.0 และ 3.5
• .NET Framework 4.0
• ส่วนประกอบของ .NET Framework 2.0
• Common Language Runtime 2.0 แม่บ้านของ .NET
• .NET Framework Base Class Library เครื่องมือของ .NET
• Runtime Hosts บ่งบอกการนำไปใช้งาน
• ส่วนประกอบของ .NET Framework 3.0
• ส่วนประกอบของ .NET Framework 3.5
• ส่วนประกอบของ .NET Framework 4.0
• โครงสร้างเนื้อหาของหนังสือเล่มนี้
• เลือกเนื้อหาเจาะลึก OOP
• ปูพื้นฐานอย่างประณีต
• In-Depth เจาะลึกให้รู้จริง
• ใช้ได้ทั้ง C# 2.0 ถึง C# 4.0
• มองให้ง่าย ไม่ซับซ้อน
• แถมปิดท้ายด้วยวิดีโอคลิป
• พูดคุย ซักถาม ทักทาย

บทที่ 2 C# ภาษาแห่ง .NET

หลังจากได้รู้จักกับ .NET Framework ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มพื้นฐานของภาษา C# แล้ว ก็ได้ฤกษ์ที่จะมารู้จักภาษานี้อย่างจริงจังเสียที ไล่ตั้งแต่จุดกำเนิดของภาษา, ลักษณะเฉพาะของภาษา ไปจนถึงความสามารถของภาษา ก่อนที่จะเจาะลึกรายละเอียดในบทต่อๆ ไป

• กำเนิด C#
• ลักษณะเฉพาะของภาษา C#
• เขียนคล่อง
• เขียนง่าย
• เป็นอ็อบเจกต์
• ประสิทธิภาพสูง
• สามารถทำงานระดับลึก
• เน้นที่ XML
• คุณสมบัติ generic type
• เทคโนโลยี LINQ
• พร้อมคุณสมบัติภาษาแบบไดนามิก
• CLR ควบคุมการทำงานอยู่เบื้องหลัง
• Common Type System (CTS)
• Common Language Specification (CLS)
• Common Intermediate Language (CIL)
• Just in Time Compiler (JIT)
• Virtual Execution System (VES)
• C# ทำอะไรได้บ้าง
• Console Application
• Windows Forms
• Windows Control
• Windows Service
• ASP.NET
• Web Service
• Web Control

บทที่ 3 เริ่มก้าวแรกกับ Visual C# Express Edition

การเรียนรู้ภาษา C# ให้ได้ผล ย่อมหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องลงมือปฏิบัติจริง ดังนั้น เราจะมาติดตั้งโปรแกรมลงในเครื่อง แล้วลองเขียนโปรแกรมด้วยภาษา C# จากนั้นจึงคอมไพล์และรันโปรแกรมเพื่อดูผลลัพธ์กันสักหน่อย โดยจะทดลองทั้งการเขียนโปรแกรมแบบง่ายๆ ไปจนถึงการเขียนโปรแกรมติดต่อกับอินเทอร์เน็ต..!

• แนะนำ Visual C# Express Edition ใครว่าของฟรีและดีไม่มีในไมโครซอฟต์
• ดาวน์โหลด + ติดตั้งโปรแกรมที่จำเป็น
• เรียนลัดสุดๆ วิธีการใช้ Visual C# 2010 Express Edition
• โปรแกรมแรก Hello World ตามธรรมเนียม
• ลองเขียนโปรแกรมเกี่ยวข้องกับอินเทอร์เน็ตดูหน่อย

บทที่ 4 ก้าวแรกกับตัวแปรในภาษา C#

ไม่ว่าจะเขียนโปรแกรมภาษาใดๆ ก็หนีไม่พ้นต้องเริ่มต้นศึกษา syntax และตัวแปรก่อน ภาษา C# ก็เช่นเดียวกัน เนื้อหาบทนี้จะแจกแจงรายละเอียดเกี่ยวกับตัวแปรประเภทต่างๆ ตั้งแต่ระดับพื้นฐานอย่างตัวเลขและข้อความไปจนถึงตัวแปร array, struct และ enum รวมทั้งเรื่องของ reference type ซึ่งเป็น พื้นฐานที่จะเกี่ยวพันไปถึงอ็อบเจกต์ในบทหลังๆ

• บทบาทที่ขาดไม่ได้ของตัวแปร
• คัดแยกชนิดเป็น 5 กลุ่ม
• เลขจำนวนเต็ม
• เลขทศนิยม
• บูลีน
• ตัวอักษร
• ข้อความ
• จะใช้ตัวแปร ต้องสร้างและกำหนดค่า
• โอเปอเรชันพื้นฐาน 3 แบบ
• numerical operation
• string operation
• boolean operation
• เก็บข้อมูลชนิดเดียวกันใน array
• multidimensional array
• เก็บข้อมูลต่างชนิดกันใน struct
• เก็บข้อมูลที่ตั้งค่าขึ้นเองใน enum
• value type และ reference type
• จะทำงานกับ reference type ได้อย่างไร ??

บทที่ 5 ประโยคคำสั่งที่ใช้ควบคุมโปรแกรม

คำสั่งควบคุมการทำงานของโปรแกรมด้วยการกำหนดและตรวจสอบเงื่อนไข เป็นความรู้ “ภาคบังคับ” อีกเรื่องหนึ่งที่โปรแกรมเมอร์มือใหม่ต้องแม่น ดังนั้น นอกจากบทนี้จะแนะนำคำสั่งตรวจสอบเงื่อนไขทั้งแบบธรรมดาและแบบให้ทำงานวนลูปแล้ว ยังมีโจทย์มาให้ฝึกสมองเล่นๆ ตอนท้ายบทด้วยครับ

• ควบคุมด้วยการตรวจสอบเงื่อนไข
• logical operator กับ comparison operator
• comparison operator
• logical operator
• ตัดสินใจเลือกง่ายๆ แบบ if... else
• ใช้ switch... case เลือกจากหลายๆ กรณี
• while และ do... while ทำงานแบบวนลูป
• ยังมี for สำหรับทำงานวนลูปอีกแบบหนึ่ง
• foreach ใช้วนลูปสำหรับอาร์เรย์โดยเฉพาะ
• break เพื่อหยุด และ continue เพื่อเริ่มวนลูปใหม่
• ลองเขียนโปรแกรมแก้โจทย์ (ไม่ยาก) ดูหน่อย

บทที่ 6 พื้นฐานอ็อบเจกต์มาจากฟังก์ชัน

ฟังก์ชัน คือพื้นฐานระดับรากหญ้าที่จะพัฒนาไปสู่การเขียนโปรแกรมแบบอ็อบเจกต์ที่ผมมักจะกล่าวย้ำมาตลอดนั่นเอง เมื่อผ่านบทนี้ไปแล้วคุณก็จะยกระดับฝีมือขึ้นไปอีกขั้น และพร้อมที่จะศึกษาคอนเซปต์ของโปรแกรมแบบอ็อบเจกต์อย่างจริงจังในบทต่อไป

• ว่าด้วยเรื่องข้อมูลกันอีกครั้ง
• ส่งค่าอย่างไร-รับค่าอย่างไร
• ฟังก์ชันคือผู้รับคำสั่งมาปฏิบัติ
• ประโยชน์ที่ทำให้เราขาดฟังก์ชันไม่ได้
• ช่วยให้โปรแกรมดูง่ายและสะอาด
• ช่วยให้เขียนโปรแกรมได้ง่ายและรวดเร็ว
• ช่วยลดงานได้
• ความสำคัญอยู่ที่ตอนสร้างฟังก์ชัน
• เรียนรู้ฟังก์ชันจากตัวอย่าง
• recursive function = ฟังก์ชันที่สั่งงานตัวเอง
• void function = ฟังก์ชันที่ไม่มีค่า
• function overloading = ฟังก์ชันชื่อซ้ำกัน

บทที่ 7 รู้จักอ็อบเจกต์และคลาส

บางคนอาจสงสัยว่า การเขียนโปรแกรมแบบดั้งเดิมไม่ดีตรงไหน ทำไมต้องเขียนโปรแกรมแบบอ็อบเจกต์ นี่คือปมปัญหาสำคัญที่จะต้องขบให้แตก เนื้อหาในบทนี้จะเท้าความให้เห็นภาพตั้งแต่ก่อนที่คอนเซปต์แบบอ็อบเจกต์จะถือกำเนิดขึ้น จนกระทั่งกลายมาเป็นหัวใจหลักในการเขียนโปรแกรมยุคปัจจุบัน

• ก่อนเกิดอ็อบเจกต์
• แก้ปัญหาด้วยอ็อบเจกต์
• อ็อบเจกต์คืออะไร
• ในอ็อบเจกต์มีอะไรบ้าง
• คุณลักษณะ
• การใช้งาน
• อ็อบเจกต์กับ C#
• ขั้นแรก = สร้างคลาสต้นแบบของอ็อบเจกต์
• ขั้นที่สอง = สร้างอินสแทนซ์จากคลาสต้นแบบ
• ขั้นสุดท้าย = เรียกใช้อินสแทนซ์ที่สร้างขึ้นมา
• คอนสทรักเตอร์ = จุดเริ่มต้นของอินสแทนซ์
• นำคอนสทรักเตอร์ไปใช้งาน
• ดีสทรักเตอร์ = จุดจบของอินสแทนซ์
• constructor overloading เมื่อมีคอนสทรักเตอร์เกินหนึ่ง
• แก้ปัญหาด้วย this ถ้าพารามิเตอร์กับฟิลด์มีชื่อเหมือนกัน

บทที่ 8 ควบคุมส่วนประกอบของอ็อบเจกต์

ส่วนประกอบต่างๆ ของอ็อบเจกต์ อย่าง เมธอด, ฟิลด์ หรือพรอเพอร์ตี เป็นสิ่งที่จะต้องควบคุมในการเขียนโปรแกรม โดยการกำหนดสิทธิการเรียกใช้เป็น public หรือ private และกำหนดสถานะเป็น static หรือ dynamic ความแตกต่างของคุณสมบัติทั้งหลายเหล่านี้เอง ที่ทำให้การเขียนโปรแกรมแบบอ็อบเจกต์ ไม่เหมือนกับการเขียนโปรแกรมแบบดั้งเดิม

• กักบริเวณเมธอดและฟิลด์ด้วย public และ private
• ทำงานกับฟิลด์แบบ private ให้ง่ายขึ้น โดยอาศัยพรอเพอร์ตี
• แจกแจงส่วนประกอบของคลาสแบบ static กับแบบ dynamic
• เริ่มต้นที่ฟิลด์ก่อน
• แล้วตามด้วยเมธอด
• ตบท้ายกับพรอเพอร์ตี
• ดูง่ายๆ ตอนไหนใช้ static ตอนไหนเป็น dynamic
• ใช้ Object Initializer พร้อมกับ automatic properties ของ C# 3.0 ช่วยให้ชีวิตโปรแกรมเมอร์ง่ายขึ้นอีก

บทที่ 9 ถึงเวลานำอ็อบเจกต์มาใช้งาน

จะเขียนโปรแกรมแบบอ็อบเจกต์ให้เก่งๆ หลักสำคัญย่อมไม่ได้อยู่ที่ทฤษฎี แต่เป็นเรื่องของการปฏิบัติ ในบทนี้จะอธิบายการทำงานเกี่ยวกับอ็อบเจกต์เบื้องต้น, การทำความเข้าใจเรื่องอ็อบเจกต์กับประเภทของข้อมูล, การทำงานระหว่างอ็อบเจกต์มากกว่าหนึ่งตัว รวมถึง operator overloading ซึ่งจะช่วยให้ใช้งานอ็อบเจกต์ได้ง่ายขึ้น

• 7จะใช้งานอ็อบเจกต์ ต้องมองคลาสเป็น type
• การทำงานกับอ็อบเจกต์ (ซับซ้อนยิ่งขึ้นไปอีก)
• บวก-ลบ-คูณ-หาร เปรียบเทียบอ็อบเจกต์
• unary operator
• binary operator
• multinary operator
• ตัดแบ่งคลาสเป็นหลายๆ ไฟล์ด้วย partial
• จะเชื่อมโยงอ็อบเจกต์ ต้องมองคลาสเป็น relation
• หนังสือเพิ่มเติมสำหรับผู้สนใจ

บทที่ 10 อ็อบเจกต์ถ่ายทอดคุณสมบัติต่อๆ กันได้

อ็อบเจกต์หรือวัตถุในธรรมชาติ ล้วนมีคุณลักษณะต่างๆ ในตัวเองที่สามารถสืบทอดกันได้ อ็อบเจกต์ในโปรแกรมก็เช่นเดียวกัน หากคุณเข้าใจความเป็นไปและความสัมพันธ์ของวัตถุตามธรรมชาติ ก็ย่อมเข้าใจเรื่องของอ็อบเจกต์ในบทนี้ได้ กุญแจสำคัญอยู่ที่ว่า คุณลักษณะมีหลายแง่มุม ซึ่งเราต้องใช้ความพยายามมากสักหน่อย เพื่อมองให้เห็นทะลุปรุโปร่ง!

• inheritance คืออะไร
• ทำความรู้จักกับบรรพบุรุษของคลาสใน .NET Framework
• เพิ่มส่วนประกอบใหม่ในคลาสลูก ไม่มีผลต่อคลาสแม่
• แก้ไขส่วนประกอบที่ถ่ายทอดจากคลาสแม่ ให้มีผลเฉพาะกับคลาสลูก
• ระบุ base เพื่อเรียกใช้ส่วนประกอบเดิมของคลาสแม่
• ใช้ protected เพื่อให้ลูกสืบทอดส่วนประกอบแบบ private จากแม่
• polymorphism ความสัมพันธ์หลายแง่มุมระหว่างแม่-ลูก
• เปลี่ยนสถานะกลางอากาศด้วย casting
• กำหนด virtual function เพื่อเรียกจาก static class แทน dynamic class
• abstract method เมธอดว่างงาน
• ห้าม inherit คลาสด้วย sealed

บทที่ 11 เพิ่มความสามารถของอ็อบเจกต์ ด้วย interface

ดูเผินๆ interface อาจจะคล้ายกับ inheritance แต่ที่จริงแล้วทั้งคู่มีความแตกต่างกันทั้งการสร้างและการใช้งาน ผมขอเรียก interface ว่า เป็นการสืบทอดคุณสมบัติของอ็อบเจกต์แบบข้ามสายพันธุ์ ซึ่งถือได้ว่าเป็นความสามารถที่สำคัญอีกอย่างหนึ่ง ที่ช่วยเติมเต็มให้การเขียนโปรแกรมแบบอ็อบเจกต์ มีประโยชน์ไม่น้อยหน้า inheritance เลย

• polymorphism ภาคสอง ว่าด้วยเรื่องของประโยชน์
• interface คืออะไร
• interface เกี่ยวข้องอะไรกับ polymorphism
• interface inheritance สถานะแบบข้ามสายพันธุ์
• สร้าง interface inheritance ในภาษา C#
• เพิ่ม interface เข้าไปในอ็อบเจกต์...
• ...แล้วเรียกใช้ interface ให้เห็นผล
• ลองของจริงกับ interface

บทที่ 12 จับอ็อบเจกต์ใส่กระด้งในนามของ namespace

การเขียนโปรแกรมสำหรับ .NET Framework มีสิ่งที่ช่วยอำนวยความสะดวกมากมาย เนมสเปซก็เป็นอีกอย่างหนึ่งที่สำคัญ จนแทบจะเรียกว่าขาดไม่ได้เลย เพราะเป็นแหล่งเก็บอ็อบเจกต์สำเร็จรูปต่างๆ ซึ่งแบ่งหมวดหมู่ไว้อย่างเป็นระเบียบ และเราสามารถหยิบมาใช้ได้ทุกเวลาทุกโอกาส

• รู้จักกับเนมสเปซ (อีกครั้ง)
• เมื่อไรที่เราจำเป็นต้องใช้เนมสเปซ
• เริ่มต้นสร้างเนมสเปซกันก่อน
• 3 วิธีเรียกใช้คลาสจากเนมสเปซ
• เรียกแบบเต็มยศ
• เรียกด้วย using
• เรียกโดยการตั้งชื่อเล่นหรือ alias
• เนมสเปซซ้อนเนมสเปซ
• วิธีแรก namespace1.namespace2
• วิธีที่สอง namespace2 ซ้อนภายใต้บล็อกของ namespace1
• หน้าที่ของเนมสเปซต่างๆ ใน .NET Framework
• คลาสแม่-ลูก ไม่จำเป็นต้องอยู่ในเนมสเปซเดียวกัน

บทที่ 13 เขียน OOP กับฐานข้อมูลด้วยเทคโนโลยี ADO.NET Entity Framework

ไม่ว่าโปรแกรมเมอร์จะพัฒนาโปรแกรมด้วยอ็อบเจกต์ที่ถูกต้องสวยงามเพียงใด การบันทึกข้อมูลต่างๆ ลงในฐานข้อมูลยุคนี้ ก็ยังคงหนีรูปแบบฐานข้อมูล relational ไปไม่พ้นเทคโนโลยี ORM จะเป็นตัวช่วยให้โปรแกรมเมอร์สามารถติดต่อฐานข้อมูลได้ในรูปแบบอ็อบเจกต์ ซึ่งจะช่วยลดเวลาการเขียนโปรแกรมได้ถึง 70% โดยประมาณ!!

• object กับ relational
• การเขียนโปรแกรมแบบอ็อบเจกต์ในอุดมคติ
• ทักทาย object-relational mapping (ORM)
• รู้จักกับ ADO .NET Entity Framework
• เตรียมเครื่องให้พร้อมสำหรับ Entity Framework
• เรียนลัด Entity Framework
• เตรียมฐานข้อมูล SQL Server
• สร้าง Entity Data Model
• ทำความเข้าใจ Entity Data Model
• เปรียบเทียบเอ็นทิตี้กับคลาสไดอะแกรม
• เริ่มเขียนโปรแกรม
• ลองรันโปรแกรมกันจริงๆ

บทที่ 14 เขียนโปรแกรม ADO .NET Entity Framework บนวินโดวส์แอปพลิเคชัน (1)

บทที่แล้วคุณได้รู้จักพื้นฐานของ ORM และ ADO .NET Entity Framework พอหอมปากหอมคอ ในบทนี้จะเจาะลึกรายละเอียดการเขียนโปรแกรมติดต่อกับฐานข้อมูลโดยใช้วินโดวส์แอปพลิเคชัน เพื่อให้คุณเข้าใจภาพรวมการทำงานของภาษา C# ตั้งแต่ต้นจนจบ และสามารถนำภาคทฤษฏีต่างๆ ไปปรับใช้ในการทำงานจริงได้อย่างมีประสิทธิภาพ

• เข้าใจวินโดวส์แอปพลิเคชัน
• รู้จักกับคอนโทรล
• รู้จักกับการเขียนโปรแกรมแบบอีเวนต์
• เรียกชุดข้อมูล (Retrieve) จากฐานข้อมูลด้วย Entity Framework
• สร้างตารางแสดงผลแบบลากวาง
• เตรียม ORM สำหรับคลาส Form1
• เรียกข้อมูลเดี่ยว (Retrieve) จากฐานข้อมูลด้วย Entity Framework
• สร้างแบบฟอร์มสำหรับแสดงข้อมูลลูกค้ารายบุคคล
• สร้างเมธอดแบบ Event Handler เพื่อรองรับการดับเบิลคลิกที่ customerGridView
• ดูผลลัพธ์
• แถมอีกนิดก่อนจบบท ด้วยการคำนวณชุดข้อมูล

บทที่ 15 เขียนโปรแกรม ADO .NET Entity Framework บนวินโดวส์แอปพลิเคชัน (2)

บทนี้เป็นบทรองส่งท้ายที่ผมจะนำโค้ดโปรแกรมฉบับสมบูรณ์ของโปรเจ็กต์ PetStore มาแสดงให้คุณดูพร้อมอธิบายจุดที่น่าสนใจ หากคุณทำความเข้าใจบทนี้ได้และไม่มีข้อติดใจสงสัยใดๆ นั่นหมายถึงว่าคุณพร้อมแล้วที่จะเริ่มก้าวแรกในการเขียนโปรแกรม C# เพื่อติดต่อกับฐานข้อมูลโดยใช้เทคโนโลยี ADO .NET Entity Framework

• เตรียมความพร้อม
• จัดวางคอนโทรลให้พร้อม
• เตรียมเมธอดแบบ Event Handler
• เริ่มเขียนโปรแกรม
• เรียกชุดข้อมูลลูกค้า
• เรียกข้อมูลเดี่ยวของลูกค้า พร้อมกับชุดข้อมูลสัตว์เลี้ยง
• สร้างข้อมูลลูกค้าและสัตว์เลี้ยง
• ปรับปรุงข้อมูลลูกค้าและสัตว์เลี้ยง
• ลบข้อมูลลูกค้าและสัตว์เลี้ยง

บทที่ 16 รู้จัก C# 4.0 และภาษาแบบ dynamic

หัวใจหลักของการเขียนโปรแกรมแบบอ็อบเจ็กต์ คงหนีไม่พ้นเรื่องของ inheritance และ polymorphism ซึ่งได้พูดถึงในบทก่อนๆ แล้ว แต่เทคโนโลยีใหม่ล่าสุดของ C# 4.0 จะเปลี่ยนมุมมองของ inheritance และ polymorphism ไปแบบหน้ามือเป็นหลังมือ โดยการเขียนโปรแกรม C# 4.0 เรียกว่าการเขียนโปรแกรมแบบ dynamic และภาษา C# 4.0 ก็ถูกเรียกว่าภาษาแบบ dynamic

• ทวน early binding กับ inheritance กันซักนิด
• รู้จักกับ late binding และ dynamic ใน C# 4.0
• วิเคราะห์ข้อดีข้อเสียของภาษาแบบ dynamic
• เข้าใจ Dynamic Language Runtime ของ .NET Framework 4.0
• ข้อสรุปของภาษาแบบ dynamic
• ส่งท้ายกับภาษา C#

ภาคผนวก ก ค้นหา Base Class จาก Visual C# Object Browser

ภาคผนวก ข เรื่องที่ยังไม่ได้เอ่ยถึง

ภาคผนวก ค รวบรวมข้อมูลอ้างอิงภาษา C# และ .NET ที่น่าสนใจ

FAQ คำถามที่พบบ่อย